منشا کنجد موضوع بحث داغ بین زیست شناسان است، برخی میگویند که این گیاه در جنوب شرقی آفریقا منشا گرفته است و برخی دیگر اصرار دارند که این گیاه شبه قاره هند است. در هر صورت، به نظر میرسد مورخان موافق هستند که این گیاه برای اولین بار در دره هاراپا (در پاکستان و هند کنونی) کشت شده است که قدمت آن به حداقل 5000 سال پیش باز میگردد. کشت این دانههای غنی از روغن و پروتئین در آسیا و اروپا گسترش یافت، اما از آنجایی که این گیاه برای تولید به آب و هوای گرمسیری یا نیمه گرمسیری نیاز دارد، کنجد در مکانهایی مانند جنوب صحرای آفریقا، جایی که نسلها از آن استفاده میشده است، شکوفا شد.

کنجد
هنگام خرید کنجد به چه نکاتی توجه کنیم
این دانههای روغنی در رنگهای مختلفی وجود دارد. احتمالاً بیشتر با نوع دانههای بژ یا مایل به سفید آشنا هستید، اما کنجد سیاه، قرمز و قهوهای تیره نیز نوعهای دیگری هستند. پوسته دانهها برداشته میشود (پوسته) و برای روی نان برگر و سایر نانها و شیرینیها استفاده میشود. کنجد ایرانی نسبت به کنجدهای وارداتی طعم بسیار قویتری دارند و خوشمزهتر هستند.
روغن کنجد را میتوان از دانههای خام یا بو داده تهیه کرد و روغن دانههای خام را میتوان به صورت سرد پرس یا پرس بیرونی یا در برخی عملیاتهای کوچک، با دست و با پرس دستی پرس کرد. همچنین روغن حاصل از نظر طعم نسبتا ملایم و رنگ زرد تا طلایی است. روغن کنجد برشته شده از دانههای بوداده (یا برشته شده) تهیه میشود. طعم آن بسیار قوی (و خوشمزه) و قهوهای رنگ است و تحمل حرارت بسیار بالا را دارد.
طرز پخت
این دانهها پس از برداشت، تلخگیری میشود و سپس در کورههای مخصوصی که در آن آتش زوشن است ریخته میشود و با وسیلهای چنگک مانند و دوار در کوره چرخ میخورد تا برشته شود.
نگهداری دانه روغنی
دانهها و روغن را در جای خشک و خنک نگهداری کنید تا ترش نشوند. میتوانید آنها را در یخچال نگهداری کنید تا عمر آنها بیشتر شود.
آشپزی با کنجد
میتوانید این دانه را در فر یا روی اجاق گاز برشته کنید. برای برشته کردن در فر، دانهها را در یک ورقه پخت کوچک و لبهدار پهن کنید. در دمای 350 درجه فارنهایت به مدت 5-10 دقیقه تفت دهید و هر از گاهی هم بزنید. این دانهها بخش مهمی از بسیاری از غذاهای جهان است. آنها را در غذاهای برجسته در آسیا، آسیای جنوب شرقی، شبه قاره هند، خاورمیانه و در بخشهایی از آفریقا خواهید یافت. در کره و ژاپن، دانههای کنجد (و روغن) برشته شده معمولا به عنوان چاشنی و به عنوان تقویت کننده طعم استفاده میشود. ژاپنیها همچنین با دانهها چاشنیهای خشک درست میکنند – مانند گوماشیو (نمک کنجد) و فوریکه (معمولاً دانههای کنجد، جلبک دریایی و ماهی خشک). در هند، کنجد برشته نشده یک روغن معمولی برای پخت و پز است و از دانهها در آب نباتها استفاده میشود.
در بسیاری از غذاهای خاورمیانه و در ترکیه، یونان و ایران، این دانههای روغنی نقش مهمی به شکل تاهین، خمیر کنجد دارند. از آن برای درست کردن دیپهایی مانند حمص و باباگانوش استفاده میشود که به شکل آب نبات (مثل حلوا ) درست میشود و روی غذاهای گوشتی و سبزیجات میریزند. درست کردن تاهینی بسیار آسان است، پس بروید امتحان کنید! تاهینی ماهها در یخچال نگهداری میشود.
البته، در اینجا از این دانهها برای روی نان و نان شیرینی هم استفاده میشود، کراکر درست میشود و به چوب نان دانه کنجد تبدیل میشود. در کشور پست کارولینای جنوبی، شما نمیتوانید بدون دیدن (و خوردن) ویفر بنه، کلوچههای کنجدی به جایی بروید. اما اجازه ندهید نانها و کلوچهها مصرف این دانه را محدود کنند. آنها را داخل گرانولای خانگی بریزید، آنها را برشته کنید و آنها را در سالاد بپاشید و همه سبزیجات را با آنها اضافه کنید.
تغذیه با کنجد
این دانههای ر.غنی سرشار از فیبر غذایی و مقدار زیادی ویتامین و مواد معدنی مانند ویتامین B6، تیامین، کلسیم، فولات، آهن، منیزیم، مس و منگنز هستند. روغن کنجد سرشار از آنتی اکسیدان است که بدن شما را در مقابل بیماریها محافظت میکند. شما میتوانید کنجد بومی دشتستان را از فروشگاه آی خونه دار تهیه کنید.